Khi bước chân vào thế giới giao dịch ngoại hối, một trong những khái niệm quan trọng nhất mà trader cần nắm vững chính là “spread là gì trong forex”. Hiểu rõ về spread không chỉ giúp bạn tính toán chi phí giao dịch chính xác mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược đầu tư và khả năng sinh lời. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết về spread là gì trong forex và tất cả những kiến thức cần thiết xung quanh chủ đề này.
Spread là gì trong Forex?
Spread trong forex là khoảng chênh lệch giữa giá mua (ask) và giá bán (bid) của một cặp tiền tệ. Đây chính là chi phí giao dịch cơ bản nhất mà trader phải trả cho sàn môi giới khi thực hiện bất kỳ lệnh nào trên thị trường ngoại hối.
Để hiểu rõ hơn về spread là gì trong forex, chúng ta cần phân biệt hai khái niệm quan trọng:
- Giá Bid (giá mua): Là mức giá cao nhất mà buyer sẵn sàng trả để mua một cặp tiền tệ
- Giá Ask (giá bán): Là mức giá thấp nhất mà seller chấp nhận để bán cặp tiền tệ đó
Khi trader mua một cặp tiền, họ sẽ mua ở giá Ask. Ngược lại, khi bán thì sẽ bán ở giá Bid. Chính sự chênh lệch này tạo nên spread và đây cũng là lý do tại sao ngay khi vừa mở lệnh, tài khoản của bạn sẽ bị âm một khoản bằng với giá trị spread.
Công thức tính spread
Spread = Ask – Bid
Ví dụ: EUR/USD có giá Ask = 1.1040 và Bid = 1.1038 → Spread = 0.0002 = 2 pip.
Trong ví dụ trên, nếu bạn mua EUR/USD thì sẽ mua ở giá 1.1040, nhưng ngay lập tức nếu muốn bán lại thì chỉ được bán ở giá 1.1038. Như vậy, bạn đã “lỗ” ngay 2 pip từ đầu, và đây chính là chi phí spread mà bạn phải trả.
Vì sao spread tồn tại trong forex?
Spread là nguồn thu của sàn giao dịch
Thay vì thu phí cố định, nhiều sàn forex “thu phí ẩn” thông qua spread. Đây là mô hình kinh doanh phổ biến của các broker, đặc biệt là những sàn Market Maker. Mỗi khi trader thực hiện giao dịch, một phần của spread sẽ trở thành lợi nhuận cho sàn môi giới.
Hiểu được spread là gì trong forex và cách thức hoạt động này sẽ giúp bạn nhận ra tầm quan trọng của việc chọn một sàn giao dịch uy tín với spread cạnh tranh. Một số sàn có thể cố tình nâng cao spread để tăng lợi nhuận, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả giao dịch của bạn.
Phản ánh thanh khoản và biến động thị trường
Spread cũng phản ánh tình trạng thanh khoản và độ biến động của thị trường. Cặp tiền có thanh khoản cao như EUR/USD thường có spread thấp vì có nhiều người mua bán, tạo ra cạnh tranh và thu hẹp khoảng cách giữa giá bid và ask. Ngược lại, các cặp tiền ít phổ biến như USD/TRY hay EUR/PLN sẽ có spread cao hơn do thanh khoản thấp.
Trong các thời điểm thị trường biến động mạnh, spread có thể tăng đột biến để phản ánh rủi ro cao hơn của việc cung cấp thanh khoản. Đây là lý do tại sao trader cần hiểu rõ spread là gì trong forex để có thể dự đoán và quản lý chi phí giao dịch hiệu quả.
Phân loại spread trong thị trường forex
Spread cố định (Fixed Spread)
Spread cố định là loại spread không thay đổi theo điều kiện thị trường. Sàn giao dịch sẽ cam kết duy trì mức spread nhất định cho mỗi cặp tiền, bất kể thị trường có biến động như thế nào.
Ưu điểm của Fixed Spread:
- Dễ tính toán chi phí giao dịch
- Phù hợp với trader mới vào nghề
- Thích hợp cho giao dịch tự động (robot trading)
- Ít rủi ro về chi phí trong những thời điểm biến động
Nhược điểm:
- Thường cao hơn so với spread thả nổi trong điều kiện thị trường bình thường
- Không phản ánh đúng tình hình thực tế của thị trường
Spread thả nổi (Variable Spread)
Spread thả nổi biến động theo cung cầu thị trường thực tế. Trong những thời điểm thị trường thanh khoản cao, spread có thể thấp hơn rất nhiều so với mức cố định, nhưng cũng có thể giãn mạnh khi có tin tức quan trọng hoặc thanh khoản thấp.
Ưu điểm của Variable Spread:
- Có thể thấp hơn nhiều so với fixed spread trong điều kiện thị trường thuận lợi
- Phản ánh chính xác tình hình thị trường
- Thường được áp dụng bởi các sàn ECN/STP uy tín
Nhược điểm:
- Khó tính toán chi phí chính xác
- Có thể giãn đột biến trong thời điểm tin tức
- Đòi hỏi trader có kinh nghiệm để xử lý
Việc lựa chọn giữa fixed và variable spread phụ thuộc vào chiến lược giao dịch và mức độ kinh nghiệm của từng trader. Hiểu rõ spread là gì trong forex và đặc điểm của từng loại sẽ giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp.
Ý nghĩa của spread trong giao dịch thực tế
Spread càng thấp → chi phí càng thấp
Điều này đặc biệt quan trọng đối với các scalper hoặc day trader, những người thực hiện nhiều lệnh trong ngày với mục tiêu lợi nhuận nhỏ. Khi spread thấp, họ có thể dễ dàng đạt được mức lãi mong muốn và tối ưu hóa lợi nhuận tổng thể.
Ví dụ, một scalper mục tiêu lãi 5 pip mỗi lệnh sẽ gặp khó khăn lớn nếu spread là 3 pip, vì họ cần thị trường di chuyển tối thiểu 8 pip theo hướng có lợi mới có thể đạt được mục tiêu. Trong khi đó, nếu spread chỉ 0.5 pip, họ chỉ cần thị trường di chuyển 5.5 pip.
Spread rộng → nguy hiểm trong thời điểm tin tức
Trong những thời điểm công bố các tin tức quan trọng như NFP (Non-Farm Payroll), CPI (Consumer Price Index), quyết định lãi suất của các ngân hàng trung ương, spread có thể giãn mạnh từ vài pip lên hàng chục thậm chí hàng trăm pip.
Điều này tạo ra rủi ro lớn cho trader vì:
- Lệnh có thể bị trượt giá (slippage) nghiêm trọng
- Stop loss có thể không được thực hiện ở mức mong muốn
- Chi phí giao dịch tăng đột biến
Vì vậy, hiểu rõ spread là gì trong forex và cách nó biến động theo tin tức sẽ giúp trader có kế hoạch quản lý rủi ro phù hợp, chẳng hạn như tránh giao dịch trong những thời điểm nhạy cảm hoặc giảm khối lượng lệnh.
Các cặp tiền có spread thấp nhất trong forex
EUR/USD
EUR/USD là cặp tiền tệ phổ biến và có thanh khoản cao nhất thị trường forex. Spread của cặp tiền này thường dao động từ 0.1 đến 2 pip tùy thuộc vào sàn giao dịch và thời điểm trong ngày. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các trader mới bắt đầu tìm hiểu spread là gì trong forex.
Lý do EUR/USD có spread thấp:
- Khối lượng giao dịch khổng lồ hàng ngày
- Nhiều ngân hàng và tổ chức tài chính tham gia
- Thông tin minh bạch về cả hai nền kinh tế EU và Mỹ
- Ít rủi ro thanh khoản
USD/JPY
USD/JPY là cặp tiền có biến động vừa phải và rất thích hợp cho các trader thận trọng. Spread của cặp này thường dao động từ 0.2 đến 2.5 pip, tương đối ổn định và dễ dự đoán.
Đặc điểm của USD/JPY:
- Biến động không quá mạnh như GBP/USD
- Thanh khoản cao trong phiên châu Á
- Chịu ảnh hưởng mạnh từ chính sách tiền tệ của Fed và BoJ
- Phù hợp cho cả scalping và swing trading
GBP/USD, AUD/USD
Cả hai cặp tiền này đều tương đối ổn định với spread thường thấp trên các sàn ECN. GBP/USD có spread từ 0.5 đến 3 pip, trong khi AUD/USD dao động từ 0.3 đến 2.5 pip.
AUD/USD đặc biệt phù hợp cho trader châu Á vì:
- Hoạt động mạnh trong phiên Sydney và Tokyo
- Chịu ảnh hưởng từ giá hàng hóa (vàng, sắt, than)
- Spread ổn định trong hầu hết các phiên giao dịch
Spread ảnh hưởng đến chiến lược giao dịch như thế nào?
Scalping
Scalping là chiến lược giao dịch rất nhạy cảm với spread. Các scalper thường mục tiêu lợi nhuận chỉ 2-10 pip mỗi lệnh, vì vậy spread cao có thể khiến chiến lược này trở nên không khả thi.
Khi áp dụng scalping, trader cần:
- Chọn sàn có spread thấp nhất có thể
- Ưu tiên các cặp tiền major như EUR/USD, USD/JPY
- Giao dịch trong những khung giờ có thanh khoản cao
- Tránh các thời điểm ra tin tức quan trọng
Hiểu rõ spread là gì trong forex đối với scalping sẽ giúp trader tính toán chính xác tỷ lệ thắng/thua cần thiết để có lợi nhuận.
Day trading & Swing trading
Đối với day trading và swing trading, spread ít ảnh hưởng hơn vì mục tiêu lợi nhuận dài hơn (thường từ 10 đến 200 pip). Tuy nhiên, trader vẫn nên chú ý đến spread để tối ưu hóa lợi nhuận.
Với swing trading, trader có thể:
- Chấp nhận spread cao hơn một chút để đổi lấy điều kiện giao dịch tốt hơn
- Tập trung vào phân tích kỹ thuật và cơ bản thay vì lo lắng quá nhiều về spread
- Giao dịch các cặp tiền có biến động lớn như GBP/JPY, EUR/JPY
Giao dịch tin tức (news trading)
News trading mang rủi ro cao về spread vì trong thời điểm công bố tin tức, spread thường bị giãn đột biến. Trader cần đặc biệt cẩn trọng và có kế hoạch quản lý rủi ro cụ thể.
Các biện pháp phòng ngừa:
- Giảm khối lượng giao dịch trước tin tức quan trọng
- Đặt stop loss rộng hơn để tránh bị cắt lỗ do spread giãn
- Theo dõi lịch kinh tế để biết trước thời điểm có thể có biến động
- Chuẩn bị tâm lý cho việc spread có thể tăng 5-10 lần bình thường
Cách kiểm soát và tối ưu chi phí spread
Chọn sàn forex uy tín
Việc lựa chọn sàn giao dịch uy tín là yếu tố quan trọng nhất để có spread cạnh tranh. Các sàn ECN (Electronic Communication Network) và STP (Straight Through Processing) thường cung cấp spread thấp và minh bạch hơn so với sàn Market Maker.
Tiêu chí chọn sàn về spread:
- So sánh spread của nhiều sàn khác nhau
- Kiểm tra spread trong những thời điểm khác nhau trong ngày
- Đọc review và đánh giá từ trader khác
- Test thử trên tài khoản demo trước khi nạp tiền thật
Giao dịch trong giờ thị trường sôi động
Thời gian giao dịch ảnh hưởng lớn đến mức spread. Thường thì spread sẽ thấp nhất trong những khung giờ có thanh khoản cao, đặc biệt là:
- Phiên giao thoa Châu Âu – Châu Mỹ (20:00 – 24:00 GMT)
- Phiên London (08:00 – 17:00 GMT)
- Phiên New York (13:00 – 22:00 GMT)
Ngược lại, spread có thể cao hơn trong:
- Cuối tuần và đầu tuần
- Các ngày lễ lớn
- Phiên Sydney đêm khuya (ít thanh khoản)
Việc nắm rõ spread là gì trong forex và cách nó biến động theo thời gian sẽ giúp trader lập kế hoạch giao dịch hiệu quả hơn.
Tránh giao dịch khi ra tin
Như đã đề cập, spread có thể giãn mạnh khi có tin tức quan trọng. Trader nên theo dõi lịch kinh tế và tránh giao dịch trong những khoảng thời gian này, hoặc nếu vẫn muốn giao dịch thì phải có kế hoạch quản lý rủi ro phù hợp.
Các tin tức thường làm spread giãn mạnh:
- Quyết định lãi suất của các ngân hàng trung ương
- Số liệu NFP của Mỹ
- Chỉ số CPI, GDP
- Các phát biểu quan trọng của lãnh đạo ngân hàng trung ương
- Các sự kiện chính trị lớn
So sánh spread và commission (hoa hồng)
Spread
Spread là “phí ngầm” được tích hợp trực tiếp vào giá mua/bán. Trader không thấy rõ ràng khoản phí này trong báo cáo, nhưng nó ảnh hưởng ngay lập tức đến kết quả giao dịch.
Đặc điểm của spread:
- Không hiển thị riêng biệt trong lệnh
- Được tính ngay khi mở lệnh
- Khó so sánh chính xác giữa các sàn
- Có thể thay đổi theo thời gian
Commission
Commission là phí tách biệt rõ ràng, thường gặp ở các sàn ECN với spread cực thấp. Trader sẽ thấy rõ khoản phí này trong báo cáo giao dịch.
Ưu điểm của commission:
- Minh bạch, dễ tính toán
- Thường tổng chi phí thấp hơn (spread + commission < spread cao)
- Phản ánh đúng chi phí thực tế
Nên chọn spread thấp + commission minh bạch
Mô hình spread thấp kết hợp commission minh bạch thường có lợi hơn cho trader, đặc biệt là những người giao dịch với khối lượng lớn. Điều này giúp trader chủ động tính toán chi phí và dễ dàng quản lý rủi ro hơn.
Hiểu rõ spread là gì trong forex và sự khác biệt với commission sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp với phong cách giao dịch của mình.
Spread trong các loại tài sản khác ngoài forex
Chứng khoán CFD
Khi giao dịch chứng khoán CFD, spread thay đổi theo từng mã cổ phiếu và bị ảnh hưởng mạnh bởi thanh khoản của từng cổ phiếu cụ thể. Những cổ phiếu lớn như Apple, Microsoft thường có spread thấp, trong khi các cổ phiếu nhỏ có thể có spread cao hơn nhiều.
Crypto
Thị trường tiền điện tử có spread thường rất lớn do độ biến động cao và thanh khoản thấp hơn so với forex. Bitcoin có thể có spread từ 10-50 USD, trong khi các altcoin có thể có spread lên đến hàng trăm USD trong những thời điểm biến động mạnh.
Kim loại quý (XAU/USD, XAG/USD)
Vàng (XAU/USD) thường có spread cao hơn EUR/USD, dao động từ 2-10 pip tùy theo sàn và thời điểm. Tuy nhiên, với những nhà đầu tư trung hạn, mức spread này vẫn hoàn toàn hợp lý so với tiềm năng lợi nhuận.
Bạc (XAG/USD) có spread cao hơn vàng do thanh khoản thấp hơn, thường từ 3-15 pip.
Câu hỏi thường gặp về spread trong forex
Spread bao nhiêu pip là hợp lý?
Đối với EUR/USD, spread dưới 2 pip được coi là hợp lý cho phần lớn trader. Tuy nhiên, mức spread “hợp lý” phụ thuộc vào:
- Loại tài khoản (ECN, STP, Market Maker)
- Khối lượng giao dịch của trader
- Thời điểm giao dịch
- Cặp tiền tệ cụ thể
Các cặp major khác như USD/JPY, GBP/USD nên có spread dưới 3 pip, trong khi các cặp minor có thể chấp nhận spread 3-7 pip.
Có cách nào giao dịch không mất spread không?
Không có cách nào để giao dịch hoàn toàn không mất spread. Spread luôn tồn tại trong mọi giao dịch forex vì đây là cách thức hoạt động cơ bản của thị trường.
Spread có bị giãn khi không có tin tức không?
Có thể. Dù không có tin tức quan trọng, spread vẫn có thể bị giãn nếu:
- Thị trường có thanh khoản thấp (cuối tuần, lễ tết)
- Có biến động bất thường từ các yếu tố khác
- Sàn giao dịch gặp vấn đề kỹ thuật
- Có sự kiện chính trị đột xuất
Đây là lý do tại sao trader cần hiểu rõ spread là gì trong forex và luôn theo dõi điều kiện thị trường.
Spread có cố định suốt phiên không?
Ngay cả với fixed spread, sàn giao dịch vẫn có quyền thay đổi spread nếu thị trường biến động quá mạnh. Trong điều khoản giao dịch thường có ghi rõ các trường hợp đặc biệt mà sàn có thể điều chỉnh spread.
Variable spread thì chắc chắn sẽ thay đổi liên tục theo điều kiện thị trường thực tế.
Spread có áp dụng cho cả lệnh mua và bán không?
Có. Mỗi khi mở lệnh (buy hoặc sell), trader đều phải chịu chi phí spread. Khi mua, bạn mua ở giá ask; khi bán, bạn bán ở giá bid. Sự chênh lệch này luôn tồn tại và là chi phí mà trader phải trả.
Hiểu rõ spread là gì trong forex là kiến thức cần thiết cho bất kỳ trader nào muốn thành công trong thị trường ngoại hối. Spread không chỉ đơn thuần là chi phí giao dịch mà còn phản ánh tình trạng thị trường, ảnh hưởng đến chiến lược giao dịch và quyết định cuối cùng của trader.
